Βιογραφία
Ο Σωτήρης Σόρογκας (Αθήνα 1936) είναι Έλληνας ζωγράφος. Σπούδασε με κρατική υποτροφία στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών απ’ όπου αποφοίτησε το 1961. Είχε και έχει πλήθος εκθέσεων με χορηγία του Υπουργείου Πολιτισμού σε Ελλάδα, Ιαπωνία, Βέλγιο, Ιρλανδία, Βραζιλία, ΗΠΑ, Γαλλία, Ιταλία, Ελβετία κι αλλού. Ήταν καθηγητής στο Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο στην Σχολή Αρχιτεκτόνων από το 1964 έως το 2003. Το 2004 έλαβε βραβείο καλλιτεχνικής συνεισφοράς από την Ακαδημία Αθηνών. Είναι συνιδρυτής της Εταιρείας Μελέτης Ελληνικού Πολιτισμού. Το 2018, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του απένειμε το παράσημο του ταξιάρχη του τάγματος της Τιμής.
Η κριτική του έργου του από κάποιον “μη ειδικό”
Δεν είμαι κριτικός έργων τέχνης. Αυτό είναι «άλλου παπά Ευαγγέλιο», είναι δουλειά άλλων, των ειδικών. Απλά θέλω να γράψω τα αισθήματα που νιώθω, την ηρεμία ,τη γαλήνη, την πίκρα, το γλυκό πόνο στη ψυχή μου κάθε φορά που στέκομαι μπροστά σε κάθε πίνακα του κ. Σόρογκα.
Στο πρόσωπό του βρήκα τον …ζωγράφο μου και έχω τους λόγους μου. Η γνωριμία μας έχει τη δική της ιστορία και να μου επιτρέψετε να σας τη διηγηθώ : Στη διάρκεια των σπουδών μου « για να τα φέρω βόλτα», όπως έλεγε ο πατέρας μου ,ο κυρ Στέφανος, έκανα πολλά επαγγέλματα και κατέληξα μπογιατζής γιατί ήταν « αλαφριά δουλειά». Είχα γίνει , μαστοράκος καλός. Σε ένα πλούσιο σπίτι, λοιπόν, που δούλευα, είδα ένα πίνακα που με συντάραξε. Άφησα το βάψιμο, παράτησα το πινέλο, το ρολό και τον κοιτούσα αχόρταγα. Ήταν μία στέγη ή πιο σωστά μία γωνία στέγης χωριάτικου ,από ξερολιθιά, χαμόσπιτου. Μισοπεσμένος ο τοίχος ίσια που κρατούσε την άκρη ενός ξύλου της στέγης με τα καλάμια σπασμένα, γερμένα και εκείνα κρατούσαν στη ράχη τους δύο-τρία κεραμίδια και αυτά με σπασμένες γωνιές. Θεέ μου, είπα, το σπίτι μου. Το πατρικό μου σπίτι. Παναγιά μου , μονολογούσα, ποιος το ζωγράφισε ;. Πότε ήλθε, πως το ξέρει ;. Και πως « το πέτυχε» τόσο καλά και είναι σαν φωτογραφία ;. Βούρκωσα. Πλησίασα ακόμη περισσότερο και με θαμπά μάτια ίσια που διάβασα τον άνθρωπο που το έφτιαξε : Αγνά ,«ντροπαλά» γραμμένο ήταν το όνομά του : «Σ. Σόρογκας». Αυτόματα , σαν σφραγίδα, τυπώθηκε το όνομά του στην καρδιά μου, στο μυαλό μου, στην ψυχή βαθιά. Αυτόν τον ζωγράφο, είπα, πρέπει «πάσει θυσία πρέπει να τον γνωρίσω, όποιος και να είναι. Για να ζωγραφίσει τα ταπεινά, τα απλά, τα φτωχά, τα χρονοφαγωμένα , τα τιποτένια, τα ερείπια, πεθαμένα δεν μπορεί παρά να με δεχτεί». Και χωρίς να μπορώ να το εξηγήσω ,ούτε τότε , ούτε τώρα ενδόμυχα έλεγα πως πρέπει να έχει κάτι το ηπειρώτικο, να είναι Ηπειρώτης. Και είναι. Και μάλιστα έχει τις ρίζες του από χωριό της Παραμυθιάς.
Το ευτράπελο ήταν ,πως η πλούσια κυρία ,σαν με είδε να στέκομαι « επισταμένως» στον πίνακα , με πλησίασε και με ρώτησε «αν θέλω κάτι» και εγώ το εισέπραξα ότι φοβήθηκε για τον πίνακά της, και θύμωσα και ντράπηκα. Όμως είχε δίκιο. Ένας άγνωστος, άσημος μπογιατζής ήμουν. Ωστόσο εγώ τον είχα ήδη «κλέψει» τον πίνακά της.. με φωτογραφική μηχανή την ψυχή μου.
Σαν γύρισα σπίτι έψαξα το όνομα του κ. Σόρογκα στον τηλεφωνικό κατάλογο και ευτυχώς βρήκα το όνομα του. Του έγραψα ένα γράμμα « εκ βαθέων της ψυχής μου»,αλλά δίσταζα να το στείλω. Το έκλεισα στο φάκελο και την τελευταία στιγμή το μετάνιωνα. «Να το διαβάσω μία φορά ακόμη μήπως έγραψα κάτι που δεν έπρεπε». Καθηγητής στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο ήταν. Και κάθε φορά κάτι πρόσθετα, κάτι αφαιρούσα και το ξανάγραφα. Τελικά μετά από τρεις-τέσσερες μήνες το έστειλα και περίμενα με αγωνία την απάντηση.
Κατά βάθος είχα την προαίσθηση ότι θα διαβάσει το γράμμα μου και θα επικοινωνήσει μαζί μου .Και δώρο Θεού, θείο δώρο ήλθε το τηλεφώνημά του. Με ευχαρίστησε και με κάλεσε στο εργαστήριο του, στο χώρο του. Μου έδειξε όλους τους πίνακες χωρίς επεξηγήσεις. Κουβεντιάζουν μόνα τους, διαβάζονται. Είναι ανοικτά βιβλία. Συζητούσαμε λες και γνωριζόμαστε από χρόνια. Ένιωθα άνετα σαν νάταν φίλος από τα παλιά. « Δεν έπεσα έξω» είπα, και καλά έκανα και του έγραψα.
Απλός , απλούστατος, ανθρώπινος, ευαίσθητος «μέχρι το μεδούλι», ταπεινός, λιτός, ασκητικός, ισορροπημένος , όπως τα έργα του. Βγάζει τα « εσώψυχά του». Προσωπικότητα χαρισματική με παιδεία και ήθος. Ένας ολοκληρωμένος δημιουργός. Η ζωγραφική του « αφαιρετική», όπως λένε οι ειδικοί, που σε αφήνει να «προσθέσεις και να ολοκληρώσεις τον πίνακα» , να γίνεις ένας μαζί του. Δίνεις στον πίνακα πολλαπλές αναγνώσεις ανάλογα με τα βιώματά σου. Αν μάλιστα έζησες σε τέτοια σπίτια, « στα σπίτια του», σε τέτοιες συνθήκες είναι «γλυκιά μαχαιριά » στο κορμί σου, στην ύπαρξή σου και βυθίζεσαι στις αναμνήσεις σου, έστω και αν είναι πικρές.
Η αρχή και το τέλος ή πιο σωστά η αρχή του τέλους , η χρονική συνέχεια , η ατέρμονη διαδοχή αρχή-τέλους , η φθορά , η φυγή, η εγκατάλειψη, η λήθη, η σιωπή, η ακινησία, η πτώση , η συντριβή, η ματαιότητα, η υπομονή , η προσδοκία, η παρουσία, η απουσία, η μνήμη ,η αλληγορία, το ερώτημα, τα ερωτήματα, η τραγικότητα, η υποταγή, ο εγκλωβισμός, το πεπρωμένο, ο κλοιός, το παρελθόν, το μέλλον, η ζωή που έφυγε, η ζωή που απουσιάζει, ο σπαραγμός, η ρωγμή, το βάθος, το πέρασμα, η μετάβαση, ο τρόμος, η γοητεία, το άγνωστο, το κενό, το άβατο, η έξοδος, η αδιέξοδος, το μυστήριο, η ερημιά, η λησμονιά, το παρόν, η ευγένεια, η εγκράτεια, η θλίψη, η επικοινωνία, η θηλυκότητα , η γυναίκα, η μάνα, το κορίτσι, η αγάπη, η ειμαρμένη, η υπαρξιακή αγωνία, ο αέναος κύκλος της ζωής, η συμφιλίωση, η αναπόφευκτη φθορά, η φτώχεια, το αιώνιο, το φθαρτό, ο θάνατος, το άχρονο, το ασύνορο, η απώλεια , η παρουσία του ΧΡΟΝΟΥ , όλα συνυπάρχουν θεατά ή αθέατα στους πίνακες του κ. Σόρογκα.
Πως μπορούσα λοιπόν να λείψω από τα εγκαίνια της Έκθεσης Ζωγραφικής που έγιναν στο Πνευματικό Κέντρο Τρικάλων . Και μόνο που με προσκάλεσε ήταν ιδιαίτερα τιμητικό για μένα . Πήγα με μεγάλη χαρά και αγάπη και όπως πάντα επισκέφτηκα νωρίτερα την έκθεση για να είμαι μόνος μου.
Στάθηκα σε κάθε πίνακα χωριστά. Ένα προς ένα με σεβασμό και συγκίνηση. Κάθε πίνακας και ένα ποίημα και κάθε τίτλος έργου ο τίτλος ενός ποιήματος. Τους έχω δει αρκετές φορές . Δεν τους χορταίνω. Κάθε φορά ανακαλύπτω άλλες λεπτομέρειες, εμβαθύνω, ανακαλύπτω νέα μηνύματα, « νέες γωνιές και σοκάκια». Έτσι ο πίνακας γίνεται πιο οικείος, αγαπημένος, γίνεται « κτήμα » μου , με « πονάει». Θαρρώ πως βρίσκομαι σε εκκλησία και νιώθω μία ψυχική ανάταση που με απογειώνει.
Πηγές
https://christosevaggelou.wordpress.com/2015/02/21/%cf%83%cf%8c%cf%81%ce%bf%ce%b3%ce%ba%ce%b1%cf%82/
