Μάνος Κατράκης
- Πρόσωπα, Τέχνη

Μάνος Κατράκης

Βιογραφικό Μάνου Κατράκη

Ο Μάνος Κατράκης (Καστέλι Κισσάμου, 14 Αυγούστου 1908 – 2 Σεπτεμβρίου 1984) ήταν Έλληνας ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου.

Ήταν το μικρότερο από τα πέντε παιδιά του εμπόρου Χαράλαμπου Κατράκη και της Ειρήνης. Πριν συμπληρώσει τα 10 του χρόνια η οικογένειά του μετακόμισε στην Αθήνα καθώς οι δουλειές του πατέρα δεν πήγαιναν και τόσο καλά και θεώρησαν πως η πρωτεύουσα θα προσέφερε περισσότερες επαγγελματικές ευκαιρίες από τη Μεγαλόνησο. Κάποια στιγμή σε νεαρή ηλικία αναγκάζεται να γίνει ο προστάτης της οικογένειας, καθώς ο πατέρας του λείπει πια συνεχώς και ο μεγαλύτερος αδελφός του Γιάννης κατοικεί στην Αμερική. Ο Κατράκης στα νεανικά του χρόνια έπαιξε ποδόσφαιρο και αγωνιζόταν στην θέση του σέντερ Μπακ. Έπαιζε αρχικά στην ανεξάρτητη ομάδα του «Κεραυνού Πολυγώνου» και το 1925 μεταπήδησε στον Αθηναϊκό. Με τον Αθηναϊκό αγωνίστηκε στα πρωταθλήματα της Ε.Π.Σ.Α το 1924-25 όπου τερμάτισε τρίτος στον όμιλο του και την περίοδο 1925-26 όπου τερμάτισε έκτος.

Ο Κατράκης εφανίστηκε για πρώτη φορά σε θεατρική σκηνή στην Αθήνα το 1927. Ο σκηνοθέτης Κώστας Λελούδας ενθουσιάστηκε από τη δυναμικότητά του. Έναν χρόνο μετά έπαιξε στην πρώτη ελληνική βουβή ταινία με τίτλο Το λάβαρο του ’21 (1928). Παράλληλα συμμετείχε σε θεατρικές παραστάσεις τοπικών θιάσων, μεταξύ των οποίων ο Θίασος Νέων του Ανδρέα Παντόπουλου και ο θιάσος της Μαρίκας Κοτοπούλη. Το 1931 μπήκε στο Εθνικό Θέατρο. Τη δεκαετία του 1930 γνωρίστηκε με τον μαέστρο Δημήτρη Μητρόπουλο και έγιναν φίλοι. Από το 1933 έπαιξε κατά σειρά με τους θιάσους Λουδοβίκου Λούη, Μήτσου Μυράτ, Βασίλη Αργυρόπουλου και Μαρίκας Κοτοπούλη μέχρι το 1935, όταν επαναπροσλήφθηκε από το Εθνικό θέατρο.Ο Κατράκης συμμετείχε στο μέτωπο και νυμφεύτηκε δεύτερη φορά αλλά ξαναχώρισε. Επίσης, έχασε τα δίδυμα παιδιά του. Το 1943, όταν ανέλαβε Πρόεδρος του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών συνέβαλε στην ίδρυση του Κρατικού θεάτρου Θεσσαλονίκης.

Ο Κατράκης εντάχθηκε στο ΕΑΜ και στο ΚΚΕ κατά τη διάρκεια της Κατοχής, και πολέμησε στην Εθνική Αντίσταση. Η πεισματική άρνησή του να υπογράψει “δήλωση μετανοίας και αποκήρυξης των κομμουνιστικών ιδεών” οδήγησε σε διώξεις, βασανιστήρια και εξορία στη Μακρόνησο και τον Άη Στράτη για σχεδόν επτά χρόνια. Η φιλία του και η κοινή πορεία με συναγωνιστές του, όπως ο Γιάννης Ρίτσος, ο Τζαβαλάς Καρούσος και ο Γιάννης Χοντζέας, τον βοήθησαν να αντιμετωπίσει τις δραματικές αυτές στιγμές. Ταυτόχρονα εμψύχωνε σύντροφους του στη Μακρόνησο και στον Άη Στράτη.

Όταν στις αρχές της δεκαετίας του 1950 επιστρέφει στην Αθήνα οριστικά, το μετεμφυλιακό κλίμα είναι βαρύ. Αναγκάζεται να εργαστεί ευκαιριακά (στο ραδιόφωνο στην αρχή) αλλά σιγά-σιγά έπαιρνε μικρούς ή μεγαλύτερους ρόλους στο θέατρο και στον κινηματογράφο. Το 1951-1952 διοργανώνει «ποιητικές απογευματινές» στο θέατρο Μουσούρη. Το 1952 πρωταγωνίστηε στον «Προμηθέα» του Αισχύλου με τον Θυμελικό θίασο του Καρζή σε Δελφούς και Αθήνα, όπου μετά την παράσταση δέχεται την έκφραση συγχαρητηρίων από τους Βασιλείς. Ακολούθως πρωταγωνίστησε στον θίασο της Κοτοπούλη και το 1953 οργάνωσε δικό του θίασο. Από το 1954, εργάζεται στο Θεάτρο Αθηνών κι από το επόμενο έτος, στο Εθνικό Λαϊκό Θέατρο.

Νυμφεύτηκε σε ηλικία 25 ετών την, επίσης ηθοποιό, Άννα Λώρη, αλλά σύντομα χώρισαν. Την περίοδο της κατοχής παντρεύεται την Νένα Βρακοτσώλη, με την οποία είχε δεσμό πριν τον πόλεμο. Η γυναίκα του έμεινε έγκυος, αλλά οκτώ μηνών κάνει αποβολη και χάνει τα διδυμά της. Το 1954, μετά από μία θεατρική πρεμιέρα, γνώρισε την τρίτη σύζυγό του, Λίντα Άλμα.

Η συνεχής καταπόνηση του οργανισμού του του δημιούργησε με τον καιρό προβλήματα και η υγεία του εξασθένησε. Αρνήθηκε να ακολουθήσει αυστηρό πρόγραμμα θεραπείας, όντας καπνιστής. Έτσι, λίγο μετά την ολοκλήρωση των γυρισμάτων της τελευταίας ταινίας όπου πρωταγωνίστησε με τίτλο Ταξίδι στα Κύθηρα, απεβίωσε στις 2 Σεπτεμβρίου του 1984, σε ηλικία 76 ετών, λόγω καρκίνου του πνεύμονα. Μέχρι το τέλος της ζωής του ήταν μέλος του ΚΚΕ. Κηδεύτηκε στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών.

Κινηματογραφικά έργα

Ο Μάνος Κατράκης συμμετείχε και πρωταγωνίστησε στις ακόλουθες κινηματογραφικές ταινίες.

Το λάβαρο του ’21 
Έτσι κανείς, σαν αγαπήσει 
Ο αγαπητικός της βοσκοπούλας 
Καταδρομή στο Αιγαίο 
Πρόσωπα λησμονημένα 
Μαρίνος Κοντάρας 
Οι Γερμανοί ξανάρχονται 
Η φλόγα της ελευθερίας 
Εύα 
Μαγική πόλις 
Ο δρόμος με τις ακακίες 
Αντιγόνη 
Φλογέρα και αίμα 
Συνοικία το όνειρο 
Ηλέκτρα 
Θρίαμβος 
Αθώα ή ένοχη 
Ένας ντελικανής 
Τα κόκκινα φανάρια 
Ο αδελφός Άννα 
Διωγμός 
Προδοσία 
Οι επικίνδυνοι 
Ενωμένοι στη ζωή και στο θάνατο 
Το παραμύθι ενός ζωγράφου 
Το μπλόκο 
Σπαραγμός 
Ο επαναστάτης 
Ιστορία μιας ζωής 
Το χώμα βάφτηκε κόκκινο 
Η έξοδος του Μεσολογγίου 
Αχάριστη 
Ο κατατρεγμένος 
Σκλάβοι της μοίρας 
Μαζί σου για πάντα 
Η Ελλάς χωρίς ερείπια 
Δάκρυα για την Ηλέκτρα 
Έρωτας στην καυτή άμμο 
Έχω δικαίωμα να σ’ αγαπώ 
Κατηγορώ τους ανθρώπους 
Τώρα που φεύγω απ’ τη ζωή 
Αιχμάλωτοι του πεπρωμένου 
Ο δραπέτης 
Κοντσέρτο για πολυβόλα 
Τι κι αν γεννήθηκα φτωχός 
Ο Λαμπίρης εναντίον παρανόμων 
Η λυγερή 
Τζέην Έυρ 
Ξεριζωμένη γενιά 
Η καρδιά ενός αλήτη 
Το κανόνι και τ’ αηδόνι 
Μια μέρα ο πατέρας μου 
Η λεωφόρους του μίσους 
Ας με κρίνουν οι γυναίκες 
Τόσα όνειρα στους δρόμους 
Κατηγορούμενη απολογήσου 
Θα κάνω πέτρα την καρδιά μου 
Ο πρόσφυγας 
Η ώρα της αλήθειας 
Η σφραγίδα του Θεού 
Για την τιμή και τον έρωτα 
Κακός, ψυχρός κι ανάποδος 
Η λεωφόρος της προδοσίας 
Κυνηγημένη προσφυγοπούλα 
Φίλησε με πριν να φύγεις για πάντα 
Κουρέλι της ζωής 
Ορατότης μηδέν 
Εσένα μόνο αγαπώ 
Η ζούγκλα των πόλεων 
Κατηγορώ τους δυνατούς 
Ώρες αγάπης, ώρες πολέμου 
Αυτοί που μίλησαν με τον θάνατο 
Κατάχρησις εξουσίας 
Χωρίς συνείδηση 
Η Αλίκη δικτάτωρ 
Με φόβον και πάθος 
Αντάρτες των πόλεων 
Οι προστάτες 
Η δίκη των δικαστών 
Κραυγή γυναικών 
Ο ήλιος του θανάτου 
Ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο 
Ελευθέριος Βενιζέλος: 1910-1927 
Ταξίδι στα Κύθηρα 
Τα χρόνια της θύελλας 

Θεατρικά έργα

Ο Μάνος Κατράκης συμμετείχε στις ακόλουθες θεατρικές παραστάσεις.

1928Η λύρα του γερο-Νικόλα
1929Οι άθλιοι
1930Στέλλα Βιολάντη
1932Βασιλιάς Ληρ
1934Αγαμέμνονας
1935Βαβυλωνία
1936Ο επιθεωρητής
1953Η πιστή σύζυγος Προμηθέας Δεσμώτης
1954Ευγενία Γκραντέ
1955Ο αγαπητικός της βοσκοπούλας
1960Η Αντιγόνη της Κατοχής
1962Ο Χριστός ξανασταυρώνεται
1964Ο καπετάν Μιχάλης
1966Αυτό το ζώο το παράξενο
1971Βασίλισσα Αμαλία
1974Οιδίπους τύραννος Προμηθέας Δεσμώτης
1978Οι τελευταίοι Ο μονοσάνδαλος
1979Συντροφιά με τον Μπρεχτ
1984Προμηθέας

Συνεντεύξεις

Παρατίθενται αποσπασματικά κάποια συνέντευξή του στην τηλεόραση της ΕΡΤ.

Μέρος Α´

Μέρος Β’

Πηγές

https://www.wikiwand.com/el/%CE%9C%CE%AC%CE%BD%CE%BF%CF%82_%CE%9A%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%AC%CE%BA%CE%B7%CF%82

Σχετικά Ομάδα Consciousness.gr

Διαδρομές αυτογνωσίας και αυτοπραγμάτωσης
Διαβάστε όλα τα άρθρα από Ομάδα Consciousness.gr