Συνείδηση

συνείδηση < αρχαία ελληνική συνείδησις < σύν + εἴδησις < οἶδα

οἶδα < Ϝοιδ- κατά ετεροίωση από το θέμα Ϝειδ- του ρήματος εἴδω

εἴδω < ινδοευρωπαϊκή (ρίζα) *weyd– (βλέπωγνωρίζω)

Ετυμολογία: Η λέξη συνείδηση προέρχεται από το απαρέμφατο συν-ειδέναι < οίδα = γνωρίζω, (σύν+οιδα) = γνωρίζω καλώς, εξ ιδίας αντιλήψεως που αποδόθηκε και στα λατινικά με την ακριβή εννοιολογική της σημασία, ως conscientia, που σημαίνει γνωρίζω πλήρως. Την ίδια λέξη χρησιμοποιεί πρώτος ο Γάλλος φιλόσοφος Ντεκάρτ και λίγο αργότερα ο John Locke (Τζων Λοκ) στα αγγλικά ως Conscience που μεταγενέστερα μεταβάλλεται σε Concience. Από την ίδια ρίζα παράγονται οι λέξεις Sence = αίσθηση, sense = έννοια, αλλά και Science = επιστήμη που στα ελληνικά σημαίνει «προσήλωση του νου», από το αυτοτελές ρήμα επίσταμαι = γνωρίζω εμπείρως. Όσον αφορά την ετυμολογία της λέξης συνείδηση και ο Γ. Μπαμπινιώτης εκφράζει την άποψη ότι προέρχεται από το απαρέμφατο συν-ειδ-έναι του ρήματος σύνοιδα = γνωρίζω καλά, ξέρω.

Σημασιολογία: Συνείδηση είναι η νοητική δυνατότητα ενός οργανισμού η οποία του επιτρέπει, σε προέκταση των αισθήσεών του, να γνωρίζει και να κατανοεί τον εαυτό του, το περιβάλλον του, τα συμβαίνοντα γύρω του και μέσα του και να έχει το δυνατόν την αίσθηση της «θέσης» και της σημασίας του στον κόσμο καθώς και του αντίκτυπου των πράξεών του. Η ενσυνείδητη κατάσταση ως άμεση, ολοφάνερη, θεμελιώδης εμπειρία ζωής αποτέλεσε για τον Ρενέ Ντεκάρτ τη σταθερή αφετηρία στο έργο του για την «ανάπλαση» της πραγματικότητας.

Related Λήμματα

Σχετικά Ομάδα Consciousness.gr

Διαδρομές αυτογνωσίας και αυτοπραγμάτωσης
Διαβάστε όλα τα άρθρα από Ομάδα Consciousness.gr