τα ελληνικά ως γλώσσα της επιστήμης και της τεχνολογίας
- Ελληνική γλώσσα

Τα ελληνικά ως γλώσσα της επιστήμης και της τεχνολογίας

Μια συχνή συζήτηση που γίνεται είναι αν πρέπει να προσπαθούμε να μεταφράζουμε τους ξενικούς τεχνικούς όρους μιας επιστήμης, όπως είναι η Πληροφορική, στα νέα ελληνικά. Υπάρχουν πολλές απόψεις, ωστόσο θεωρούμε ότι πρέπει κατά περίπτωση να λαμβάνεται σοβαρά υπ’όψι για ποια επιστήμη ή τεχνολογία μιλάμε και να αναγνωρίζουμε την γλώσσα στην οποία αρχικά αναπτύχθηκε η εν λόγω επιστήμη ή τεχνολογία καθώς και ο κύριος όγκος της σχετικής βιβλιογραφίας.

Είναι κοινός τόπος ότι ανθρωποκεντρικές επιστήμες όπως είναι η ιατρική και η βιολογία βασίστηκαν στον πλούτο του ελληνικού λεξιλογίου για να δομήσουν τις λέξεις έννοιες από τις οποίες αποτελούνται. Είναι συνεπώς πολύ δύσκολο για μια άλλη γλώσσα πέραν της ελληνικής να δημιουργήσει προωτότυπες λέξεις οι οποίοι να περιγράφουν με ακρίβεια τα νοήματα και τις έννοιες της ιατρικής. Η ελληνική γλώσσα είναι ο απόλυτος κυρίαρχος τόσο στις κλασικές ανθρωπιστικές και θετικές επιστήμες οι οποίες μετρούν πολλούς αιώνες εξελικτικής πορείας, όπως η ιατρική, η βιολογία, η ανθρωπολογία, η γεωλογία, η φιλολογία, η αρχαιολογία, η αστρονομία όσο και στην φιλοσοφία.

Αντιστοίχως επιστήμες οι οποίες βασίστηκαν σε νέες τεχνολογίες που εμφανίστηκαν μετά την βιομηχανική επανάσταση στη Δύση, όπως είναι η ηλεκτρονική τεχνολογία και η οποία προήλθε κατά κύριο λόγο από τις Ηνωμένες Πολιτείας της Αμερικής και την Ευρώπη, έκαναν εκτεταμένη χρήση της αγγλικής γλώσσας και σε αυτήν βάσισαν την δόμηση των εννοιών τους. Έτσι είναι αντιστοίχως δύσκολο να επιτύχουμε ακριβή μετάφραση στα ελληνικά των όρων μιας τέτοιας επιστήμης/τεχνολογίας όπως είναι η Πληροφορική.

Στην περίπτωση της Πληροφορικής, η ελληνική έκδοση της Wikiπεδια (Βικιπαίδεια) διαθέτει έναν οδηγό μετάφρασης όρων Πληροφορικής. Στον συγκεκριμένο οδηγό σημειώνονται τα παρακάτω:

Η λίστα αυτή είναι μία καθοδήγηση για τις μεταφράσεις όρων πληροφορικής για αποκλειστική χρήση στις μεταφράσεις λημμάτων στη Βικιπαίδεια. Η δημιουργία της έχει ως απώτερο σκοπό την καθιέρωσή της, χωρίς ωστόσο να την επιβάλλει. Παρέχει ένα κοινό τρόπο για να χειριζόμαστε τις μεταφράσεις αγγλικών όρων πληροφορικής, και προσπαθεί να επιτύχει τη διατήρηση μιας γενικής συνοχής σε τεχνικά κυρίως λήμματα.

Είναι απαραίτητο οι μεταφράσεις να μην είναι ό,τι νομίζει ο καθένας μας. Για αυτό το λόγο πρέπει να παρατίθενται παραπομπές για κάθε μία. Μέχρι τον Νοέμβριο του 2010 αυτό δεν έγινε, για αυτό και όλες οι μεταφράσεις μέχρι τότε ήταν αστήρικτες. Είναι σημαντικό σιγά σιγά να καλυφθούν όλες οι μεταφράσεις από παραπομπές.

Επιπρόσθετα, δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα στη διαμόρφωσή της με τρόπο τέτοιον, ώστε να είναι κατανοητά τα λήμματα. Η κατανόηση αποτελεί βασικό στοιχείο για τη διάδοση της γνώσης, που είναι κύριος προσανατολισμός για την ίδια τη Βικιπαίδεια. Τα παραπάνω κάνουν ολοφάνερη την ανάγκη να λάβουμε υπόψιν ότι:

  • Ο μέσος χρήστης πρέπει να αντιλαμβάνεται με την πρώτη ματιά την (ορθή) σημασία του μεταφρασμένου όρου. Για το λόγο αυτό συνιστάται η χρήση ελληνικών όρων.
  • Ωστόσο, είναι απαραίτητο να διακατέχεται από κοινή λογική, έτσι που ο αδαής χρήστης να μπορεί να καταλάβει π.χ. όπως ο μαθητής που έρχεται πρώτη φορά σε επαφή με προγραμματισμό. Επομένως, καλό είναι να χρησιμοποιούμε ρεαλιστικές εκφράσεις, οι οποίες χρησιμοποιούνται και προφορικά αποτρέποντας τις παρανοήσεις.

Πέρα από τη δική μας συνεισφορά (φτιάχνοντας τη λίστα), η αποτελεσματικότητα της πρότασής μας έχει να κάνει και με το πόσο θα χρησιμοποιηθεί. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι μπορούμε ή έχουμε το δικαίωμα να την επιβάλλουμε, αλλά σχετίζεται με την ευσυνειδησία των χρηστών.

Ακολουθεί μια λίστα με παραδείγματα λεξικών ελληνικών μεταφράσεων όρων της Πληροφορικής αλλά και άλλων επιστημών:

https://texnologia.net/tech-wiki

https://eclass.uop.gr/modules/document/file.php/TST295/English-Greek%20Dictionary%20for%20IT.pdf

https://www.linuxinsider.gr/files/ELOT996-01.odt

https://www.eett.gr/opencms/export/sites/default/admin/downloads/Informative_Documentation/LexikoPliroforikis-Evrizonikotitas.pdf

http://www.eleto.gr/download/Orogramma/Or92_V09.pdf

https://www.lib.uoc.gr/hierarchy/?show_typeSelector=0&dc_type=DICT&add_File=/res/jecol/aleks/&styl=

Σχετικά Ομάδα Consciousness.gr

Διαδρομές αυτογνωσίας και αυτοπραγμάτωσης
Διαβάστε όλα τα άρθρα από Ομάδα Consciousness.gr