Mensa IQ test
- Αυτοβελτίωση, Γονεϊκή, Επιστήμη, Μαθήματα ζωής, Πνευματικότητα, Φιλοσοφία

Η Mensa και ο δείκτης νοημοσύνης IQ

Η Mensa και ο δείκτης νοημοσύνης IQ

Ο Δείκτης Νοημοσύνης (Intelligence Quotient, IQ) είναι ο δείκτης ο οποίος μετρά προσεγγιστικά την ευφυΐα ενός ατόμου σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό. Το IQ κάθε ατόμου μετράται με διάφορες μεθόδους, οι οποίες περιλαμβάνουν συνήθως τεστ με ερωτήσεις ή διαδικασίες με καθορισμένα αντικείμενα. To 1905, ο Γάλλος ψυχολόγος Αλφρέντ Μπινέ (Alfred Binet) εξέδωσε το πρώτο μοντέρνο τεστ ευφυίας, την κλίμακα ευφυίας Binet-Simon. Ο πρωταρχικός του σκοπός ήταν να αναγνωρίσει ποιοι μαθητές είχαν δυσκολίες στο να αντεπεξέρχονται στα μαθήματα του σχολείου. Με τον συνεργάτη του Theodore Simon, ο Μπινέ εξέδωσε διάφορες παραλλαγές του τεστ το 1908 και το 1911. Το 1912 η συντομογραφία IQ χρησιμοποιήθηκε πρώτη φορά από τον Γερμανό ψυχολόγο Βίλλιαμ Στερν (William Stern).

Η τυποποιημένη αξιολόγηση και διαχείριση της εξέλιξης του δείκτη νοημοσύνης διεξάγεται σε παγκόσμια κλίμακα από τον οργανισμό Mensa. Ο οργανισμός Mensa διαθέτει τοπικές κατά χώρα ομάδες, οι οποίες εξειδικεύουν το εκπαιδευτικό περιεχόμενο του οργανισμού στην πολιτισμική ιδιοσυγκρασία κάθε χώρας. Εγγραφόμενος κανείς ως μέλος στον οργανισμό, αφού περάσει πρώτα επιτυχώς το κοινό για όλους τεστ μέτρησης της νοημοσύνης, μπορεί να συμμετέχει σε ομάδες κοινού ενδιαφέροντος (special interest groups). Στο ελληνικό παράρτημα της Mensa οι ομάδες αυτές έχουν ως εξής:

  • Puzzles (Γρίφων Λογικής)
  • Εικαστικών–Πολιτιστικών εκδηλώσεων
  • Σκάκι
  • Φιλοσοφία
  • Κλασική Μουσική
  • Φυσική/Μαθηματικά
  • Αστρονομία
  • Καριέρα -Επαγγελματική Ανάπτυξη
  • Παιδεία
  • Ποίηση
  • Πληροφορική
  • Ιατρική/Γενετική
  • Προσωπική ανάπτυξη
  • Άσκηση και Υγεία
  • Χορός
  • Εκπαίδευσης Ενηλίκων
  • Επιτραπέζια Παιχνίδια – Escape Rooms
  • Τεχνολογίας – Καινοτόμων Εφαρμογών

Προκειμένου να συμμετέχετε στην διεξαγωγή του επίσημου test Mensa (διαξάγεται τουλάχιστον μια φορά κάθε χρόνο σε διάφορες πόλεις της Ελλάδος) πρέπει να συμπληρώσετε την σχετική αίτηση και να πληρώσετε το ποσό συμμετοχής στην εξέταση. Μετά από επιτυχή ολοκλήρωση της εξέτασης μπορείτε να εγγραφείτε μέλη της Mensa με ένα συμβολικό ετήσιο αντίτιμο. Παρατίθενται οι παρακάτω σύνδεσμοι με δοκιμαστικά test που μπορούν να βοηθήσουν στην προετοιμασία σας για την εξέταση Mensa.

  • http://mensa.dk/test-din-ik
  • http://www.mensa.fi/test/test_frameset.html
  • http://www.mensa.no/iq/hjemmetest/ 
  • https://www.mensa.org/workout

Η κλίμακα Wechsler Adult Intelligence Scale (WAIS)

Ένας περαιτέρω ορισμός της κλίμακας Binet-Simon δόθηκε το 1916 από τον Lewis M. Terman, του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ, ο οποίος ενστερνίστηκε την άποψη του Stern ότι στην ευφυία μπορούν να αποδοθούν αριθμητικές τιμές. Το 1939 ο David Wechsler δημοσίευσε το πρώτο τεστ IQ ειδικά σχεδιασμένο για ενήλικες, βασισμένο στην κλίμακα ευφυίας για ενήλικες του Wechsler (WAIS), η οποία επεκτάθηκε και για παιδιά (WISC), η οποία ακόμη χρησιμοποιείται. Οι κλίμακες Wechsler περιλάμβαναν υποκατηγορίες όπως λεκτική και πρακτική ικανότητα, έτσι ώστε να μην βασίζεται τόσο εκτενώς στην λεκτική ικανότητα όπως το αυθεντικό τεστ Binet, και ήταν οι πρώτες που βάσιζαν τα αποτελέσματα στην κανονική κατανομή. Από την έκδοση του WAIS και μετά, σχεδόν όλες οι κλίμακες IQ βασίζονται στην κατανομή του Gauss.

Στην κλίμακα WAIS υπάρχουν τέσσερις (4) δείκτες οι οποίοι αξιολογούν διαφορετικές πτυχές της διανοητικής ικανότητας του ανθρώπου.

  • Ικανότητα γλωσσικής κατανόησης – Verbal Comprehension Index (VCI)
  • Ικανότητα εννοιολογικής ιεράρχησης και έκφρασης – Perceptual Reasoning Index (PRI)
  • Ικανότητα μνήμης – Working Memory Index (WMI)
  • Ικανότητα ταχύτητας στην επεξεργασία πληροφοριών – Processing Speed Index (PSI)

Το παρακάτω διάγραμμα παρουσιάζει ιεραρχικά τους επιμέρους δείκτες αξιολόγησης με βάση την μέθοδο WAIS.

Wechsler Adult Intelligence Scale subscores and subtests.png

Παιδικό και ενήλικο IQ

Σύμφωνα με τις σύγχρονες ψυχομετρικές αντιλήψεις, υπάρχει το IQ των ανηλίκων και το IQ των ενηλίκων. Οι δύο αυτοί δείκτες IQ είναι αρκετά διαφορετικοί μεταξύ τους. Το παιδικό IQ ορίζεται ως το πηλίκο της πνευματικής ηλικίας ως προς την σωματική ηλικία πολλαπλασιαζόμενο επί 100. Για παράδειγμα, ένα παιδί 10 ετών με τις νοητικές ικανότητες του μέσου δεκατριάχρονου έχει IQ 130 [(13/10)x100]. Αποτελεί, λοιπόν, έναν ποσοτικό δείκτη που αφορά το ίδιο το παιδί και την συγκριτική πνευματική ωρίμανσή του σε σχέση με την σωματική ηλικία του. Ο μέσος όρος του παιδικού IQ ορίζεται το 100, όταν δηλαδή ένα παιδί 10 ετών έχει πνευματική ηλικία 10 ετών [(10/10)x100].

Το ενήλικο IQ ορίζεται ως η σπανιότητα μιας πνευματικής επίδοσης ενός ενήλικα στον γενικό, μη επιλεγμένο πληθυσμό. Η σπανιότητα της επίδοσης ορίζεται από την απόσταση της επίδοσης IQ από το μέσο όρο που είναι ένα IQ 100. Για παράδειγμα, αν υποθέσουμε πως ένας ενήλικας (ανεξαρτήτως ηλικίας που πρέπει να είναι μόνο >18 ετών) έχει IQ 130 με τυπική απόκλιση 15, αυτό σημαίνει πως η πνευματική του επίδοση βρίσκεται 2 τυπικές αποκλίσεις πάνω από το μέσο όρο [(130-100)/15]. Με δεδομένη την κανονική κατανομή των πνευματικών επιδόσεων που προσεγγίζονται με τον δείκτη IQ στον γενικό, μη επιλεγμένο πληθυσμό, μια επίδοση που εκτιμάται 2 τυπικές αποκλίσεις πάνω από το μέσο όρο είναι στατιστικά αναμενόμενη μόνο από το 2% του γενικού πληθυσμού.

Περιβάλλον ή γονίδια;

Η απάντηση όπως πάντα στο ερώτημα αυτό είναι: και τα δύο. Η επιστημονική έρευνα ωστόσο και η στατιστική έχουν αποδείξει ότι ο παράγων γονίδια στην προκείμενη περίπτωση διαδραματίζει κυρίαρχο ρόλο. Ο ρόλος των γονιδίων και του περιβάλλοντος στο συνολικό IQ εξετάζεται στο et. al του Plomin. Ο βαθμός στον οποίο οι γενετικές τροποποιήσεις επιδρούν σε ένα παρατηρήσιμο χαρακτηριστικό είναι ένα στατιστικό μέγεθος το οποίο ονομάζεται κληρονομικότητα. Η κληρονομικότητα έχει τιμές από 0 έως 1, και μπορεί να εξηγηθεί ως το ποσοστό της ποικιλότητας οφειλόμενης σε γενετικά αίτια. Μελέτες σε διδύμους και υιοθετήσεις χρησιμοποιούνται συχνά για να οριστεί η κληρονομικότητα ενός χαρακτηριστικού. Ορισμένες μελέτες θέτουν την κληρονομικότητα του IQ περίπου στο 0,5, με διακυμάνσεις από 0.4 έως 0.8, πράγμα το οποίο οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το IQ είναι στοιχειωδώς κληρονομήσιμο.

Η συναισθηματική νοημοσύνη (EQ)

Τις τελευταίες δεκαετίες και κυρίως μετά από επιστημονικές εργασίες και δημοσιεύσεις του καθηγητή και συγγραφέα Daniel Goleman εισήχθη στην επιστημονική και κοινωνική πραγματικότητα ο όρος “συναισθηματική νοημοσύνη”. Ο δείκτης συναισθηματικής νοημοσύνης (Emotional Quotient – EQ) έρχεται να συμπληρώσει την παραδοσιακή “διανοητική” νοημοσύνη (Intelligence Quotient – IQ) καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα δεξιοτήτων και ικανοτήτων οι οποίες άπτονται το ψυχολογικό, συναισθηματικό κοινωνικό και πολιτισμικό γίγνεσθαι.

Ο Daniel Goleman γεννήθηκε στο Stockton της Καλιφόρνια, όπου οι γονείς του ήταν πανεπιστημιακοί καθηγητές. Ο πατέρας του δίδαξε λογοτεχνία στο κολλέγιο San Joaquin Delta, ενώ η μητέρα του δίδαξε κοινωνιολογία στο Universidad del Pacífico. Ο Goleman, είναι απόφοιτος του Τμήματος Κλινικής Ανάπτυξης Ψυχολογίας και Προσωπικότητας του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ , όπου συνήθως διοργανώνει συνέδρια και είναι επισκέπτης καθηγητής. Σήμερα κατοικεί στο Berkshires και είναι συμπρόεδρος της ερευνητικής κοινοπραξίας για τη συναισθηματική νοημοσύνη σε οργανισμούς, η οποία βρίσκεται Πτυχιακή Σχολή Εφαρμοσμένης και Επαγγελματικής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Rutgers. Αυτός ο θεσμός συστήνει βέλτιστες πρακτικές για την ανάπτυξη δεξιοτήτων συναισθηματικής νοημοσύνης και προωθεί αυστηρή έρευνα για μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα της συναισθηματικής νοημοσύνης στον εργασιακό χώρο και τις οργανώσεις.

Σύμφωνα με τον Golmean, η συναισθηματική νοημοσύνη συνίσταται στην ικανότητα αναγνώρισης και ελέγχου των δικών μας συναισθημάτων καθώς και αναγνώρισης και βαθιάς αντίληψης της συναισθηματικής κατάστασης των υπολοίπων ανθρώπων. Η ικανότητα αυτή μας βοηθά στο να είμαστε πιο αποτελεσματικοί στις διαπροσωπικές σχέσεις, στον επαγγελματικό στίβο και στο ευρύτερο κοινωνικό μας περιβάλλον.

Διανοητική χαρισματικότητα

Όπως προαναφέρθηκε, ο δείκτης νοημοσύνης είναι στον μεγαλύτερο βαθμό του εξαρτώμενος από την κληρονομικότητα, αν και συσχετίζεται σαφώς και με τις επιρροές του περιβάλλοντος και την νοητική εξάσκηση και μάθηση. Ως εκ τούτου ο δείκτης νοημοσύνης μπορεί σε μεγάλο βαθμό να χαρακτηριστεί ως ένα βασικό στοιχείο διανοητικής χαρισματικότητας και αποτελείται από ένα σύνολο διαφοροποιών χαρακτηριστικών τα οποία διαφαίνονται συνήθως από τα πρώτα στάδια εξέλιξης του εγκεφάλου σε μικρή ηλικία.

Όπως αναφέρεται στον ιστότοπο της ελληνικής εταιρείας Mensa, μερικά από τα πιο συνήθη χαρακτηριστικά που συνοδεύουν έναν υψηλό δείκτη ευφυίας είναι η εξαιρετική ταχύτητα εκμάθησης, το εκτενές λεξιλόγιο, η δυνατή μνήμη, η περιέργεια, ωριμότητα, η φιλομάθεια, η αίσθηση του χιούμορ, η παρατηρητικότητα, η ευαισθησία και η ζωηρή φαντασία. Αυτά είναι μόνο μερικά από τα χαρακτηριστικά που παρατηρούνται συνήθως στα χαρισματικά παιδιά.

Οι γονείς δυσκολεύονται να κατανοήσουν τι σημαίνει χαρισματικότητα και ποια η επίδρασή της πάνω στο παιδί τους. Πόσο πιο δύσκολο είναι για το ίδιο το εξάχρονο, οκτάχρονο ή δεκάχρονο παιδί να το κατανοήσει! Τα χαρισματικά παιδιά ξέρουν απλώς ότι διαφέρουν, όπως το ξέρουν και όλα τα άλλα παιδιά γύρω τους. Έχουν νιώσει και τις δύο όψεις αυτού του νομίσματος, τη θετική και την αρνητική, για τα ενδιαφέροντά τους, τις ιδιοτροπίες τους και τα ακαδημαϊκά τους ταλέντα. Συχνά επίσης έχουν ξεπεράσει ή έχουν αποδεχτεί την ανία και την απογοήτευση που τους δημιουργεί η παραδοσιακή σχολική τάξη η οποία είναι σχεδιασμένη για τις ανάγκες του μέσου όρου. Η έκφραση “χαρισματικό παιδί” μπορεί να δίνει κάποια επικύρωση για τα όσα ήδη γνωρίζει ένα παιδί για τον εαυτό του αλλά μπορεί και να δημιουργεί ανασφάλεια, παρεξηγήσεις και ένταση.

Η διανοητική χαρισματικότητα είναι μια μεγαλύτερη συνειδητοποίηση, μεγαλύτερη ευαισθησία, μια μεγαλύτερη ικανότητα κατανόησης και μετατροπής αντιλήψεων σε διανοητικές και συναισθηματικές εμπειρίες. Εν παραλλήλω η διανοητική χαρισματικότητα διαθέτει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

  • Συνεπάγεται αναπτυξιακές διαφορές στην αφηρημένη σκέψη, συναισθηματική ευαισθησία και ένταση.
  • Είναι η εμπειρία του να νιώθεις “ξένος”.
  • Μπορεί να αναγνωριστεί σε μικρή ηλικία.
  • Σε συνοδεύει σε όλη σου τη ζωή.
  • Δημιουργεί ποιοτικά διαφορετικές εμπειρίες ζωής.
  • Οδηγεί σε μία σειρά ζητημάτων μοναδικών για αυτήν την ομάδα, κάνοντάς τους ευάλωτους.
  • Υποδηλώνει σημαντικά διαφορετικές ανάγκες από το σύνηθες.
  • Απαιτεί αναγνώριση από νωρίς, παρέμβαση και τροποποιήσεις από ειδικούς για να εξασφαλισθεί η ψυχολογικά υγιής ανάπτυξη του παιδιού.

Όπως φαίνεται στην παραπάνω ανάλυση, το να διαθέτει κανείς διανοητική χαρισματικότητα, υψηλό δείκτη νοημοσύνης και ευφυία άνω του μέσου όρου έχει τόσο θετικές όσο και αρνητικές συνέπειες στην συνολική ψυχοσωματική ανάπτυξη και ωρίμανση του ανθρώπου. Οι λόγοι είναι πολλοί, μερικοί εκ των οποίων οι εξής:

  1. Η ανάπτυξη της διανοητικότητας και των διανοητικών πτυχών της προσωπικότητας δεν αρκεί για την ισόρροπη ανάπτυξη του ανθρώπου, ειδικώς αν αυτό σημαίνει ότι τίθενται στο περισσότερο, συνειδητά ή ασυνειδήτως, οι υπόλοιπες πτυχές, όπως είναι η κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη και όλα εκείνα τα συστατικά που απαρτίζουν την λεγόμενη τον δείκτη συναισθηματικής νοημοσύνης (EQ).
  2. Η υπέρμετρη καλλιέργεια και προώθηση της νοητικής χαρισματικότητας στο παιδί ειδικώς εν αντιθέσει με τα υπόλοιπα παιδιά στον κοινωνικό του μικρόκοσμο (οικογένεια, σχολείο) μπορεί να δημιουργήσει φαινόμενα ψυχολογικών συμπλεγμάτων ανωτερότητας (ή μερικές φορές και κατωτερότητας σε άλλα επίπεδα όπως ψυχοκοινωνικά) και να κινηθεί προς μια κατεύθυνση ανισσόροπης ανάπτυξης της προσωπικότητας του παιδιού.
  3. Η μη δυνατότητα καλλιέργειας και εξέλιξης των ιδιαίτερων διανοητικών χαρισμάτων ενός παιδιού το οποίο εκ των πραγμάτων καλείται να γεννηθεί και να αναπτυχθεί σε ένα οικογενειακό, εκπαιδευτικό και πολιτισμικό περιβάλλον “κατώτερο των περιστάσεων” μπορεί να δημιουργήσει απωθημένες ενέργειες και συναισθήματα και να εμποδίσει (με τρόπο αντίστροφο από αυτόν που περιγράφει η προηγούμενη παράγραφος) το παιδί στο να γίνει αυτό που πραγματικά είναι, να φτάσει δηλαδή το επίπεδο της δικής του αυτογνωσίας αλλά και εκπλήρωσης του βιολογικού και διανοητικού του πεπρωμένου.

Πνευματική χαρισματικότητα

Σε κάθε περίπτωση δεν θα πρέπει να λησμονούμε ότι όπως σε όλους τους τομείς και τις δραστηριότητες της επίγειας ζωής, έτσι και απέναντι σε θέματα διαχείρισης της διανοητικής χαρισματικότητας θα πρέπει να αντιτάξουμε την ύψιστη αξία και οδηγό ζωής που ονομάζεται ΜΕΤΡΟ. Ούτε η απώθηση και καταπίεση της διαφορετικότητας αλλά ούτε και η υπερ-προβολή της διανοητικής χαρισματικότητας είναι ικανές να οδηγήσουν μονομερώς προς την σωστή κατεύθυνση. Εφόσον αναγνωρίσετε στοιχεία διανοητικής χαρισματικότητας στο παιδί σας, μην το αποθαρρύνετε και μην το υπερθαρρύνετε. Αφήστε το να εκφραστεί, δώστε του διεξόδους και επιλογές και στοχεύστε έτσι ώστε με τις πράξεις και το παράδειγμά σας να παρουσιάσετε στο παιδί σας και μία άλλη παράμετρο, αυτή της πνευματικής χαρισματικότητας.

Τι εννοούμε λέγοντας πνευματική χαρισματικότητα; Είναι ένα χαρακτηριστικό το οποίο διαθέτουν λίγοι ως αμιγώς κληρονομήσιμο ή μήπως αφορά κάθε άνθρωπο; Με τον όρο πνευματική χαρισματικότητα αναφερόμαστε σε κάτι απολύτως μοναδικό το οποίο βρίσκεται μέσα σε κάθε άνθρωπο (ελπίζοντας και πιστεύοντας ότι σε κάθε άνθρωπο βρίσκεται ζώσα ψυχή) και το οποίο έχει παρασχεθεί στην καθεμία και στον καθένα ως πρωτογενές δώρο από τον πνευματικό μας Πατέρα, από την προαιώνια παρουσία μας στην πνευματική Πατρίδα. Το χάρισμα αυτό είναι θεμελιώδες και αρχετυπικό και βρίσκεται στον βαθύτερο πνευματικό πυρήνα κάθε ανθρώπου. Η διαφορά ανάμεσα στους ανθρώπους είναι ο βαθμός συνειδητοποίησης της εσωτερικής τους κατάστασης και των πνευματικών τους χαρισμάτων.

Είναι γεγονός ότι και εδώ ο δείκτης νοημοσύνης μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο τόσο προς την ενίσχυση της συνειδητοποίησης της πνευματικής διάστασης ως μέσο αυτοϋπέρβασης για την βαθύτερη κατανόηση του Είμαι όσο και προς τον αντίθετο πόλο του εξοβελισμού της πνευματικότητας και της “διανοητικοποίησης” και επιστημονικοποίησης κάθε πτυχής της ζωής. Σε κάθε περίπτωση είναι ιερό χρέος όλων των ανθρώπων να εκμεταλλευτούν την ευκαιρία που τους προσφέρεται μία μόνο φορά στη ζωή, σε άλλους νωρίτερα και σε άλλους αργότερα, να ασχοληθούν πιο σοβαρά με την πνευματική διάσταση της ζωής και να αναδείξουν την δική τους μοναδική πνευματική χαρισματικότητα. Ας μην ξεχνούμε ποτέ ότι εκεί όπου τελειώνουν οι πέντε αισθήσεις και ο Νους, αρχίζει το Πνεύμα. Ας δώσουμε στο καθένα την θέση και τον χώρο που του πρέπει και ας πορευτούμε στη ζωή όντες ευγνώμονες για τα χαρίσματα που μας δόθηκαν ως μέσα αυτοανακάλυψης.

Πηγές

https://www.wikiwand.com/en/Wechsler_Adult_Intelligence_Scale

https://www.wikiwand.com/el/%CE%94%CE%B5%CE%AF%CE%BA%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%BD%CE%BF%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CF%83%CF%8D%CE%BD%CE%B7%CF%82

https://www.mensa.org.gr/gifted1/knowing-them

https://www.wikiwand.com/en/Intelligence_quotient

Σχετικά Ομάδα Consciousness.gr

Διαδρομές αυτογνωσίας και αυτοπραγμάτωσης
Διαβάστε όλα τα άρθρα από Ομάδα Consciousness.gr