Γεωγραφικά και δημογραφικά στοιχεία για τον νομό Πέλλας
Η Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας (Νομός Πέλλας έως την 31η Δεκεμβρίου 2010) είναι μία από τις 74 Περιφερειακές ενότητες της Ελλάδας και ανήκει γεωγραφικά στην Μακεδονία, και διοικητικά, στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Πρωτεύουσα του νομού είναι η Έδεσσα. Η πόλη έχει πληθυσμό 19.036 κατοίκους, κατά την Απογραφή του 2011, είναι γνωστή για τους περίφημους καταρράκτες της και αποτελεί έδρα της Ιεράς Μητρόπολης Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας. Άλλα σημαντικά κέντρα είναι τα Γιαννιτσά, με 29.789 κατοίκους, η Κρύα Βρύση με 6.535 κατοίκους, η Αριδαία με 5.600 κατοίκους, η Σκύδρα με 5.801 κατοίκους και η Άρνισσα με 1.411 κατοίκους.
Οι δήμοι στο νομό Πέλλας είναι οι ακόλουθοι.
- Δήμος Αλμωπίας: (Αριδαία, Άψαλος, Αρχάγγελος, Βορεινό, Εξαπλάτανος, Θεοδωράκι, Κωνσταντία, Λουτράκι, Λυκόστομο, Μεγαπλάτανος, Μοναστηράκι, Νότια, Όρμα, Ξιφιανή, Περίκλεια, Πολυκάρπι, Πιπεριές, Προμάχοι, Σαρακηνοί, Φούστανη, Χρυσή.)
- Δήμος Έδεσσας: (Έδεσσα, Άγιος Αθανάσιος, Άγρας, Άρνισσα, Βρυττά, Γραμματικό, Καρυδιά, Μεσημέρι, Νησί, Παναγίτσα, Περαία, Πλατάνη, Ριζάρι, Σωτήρα, Φλαμουριά.)
- Δήμος Πέλλας: (Γιαννιτσά, Αρχαία Πέλλα, Άθυρα, Αγροσυκιά, Αραβησσός, Αμπελειές, Γυψοχώρι, Δροσερό, Εσώβαλτα, Καρυώτισσα, Κρύα Βρύση, Λεπτοκαρυά, Λιπαρό, Μελίσσι, Νέα Πέλλα, Νέος Μυλότοπος, Παραλίμνη, Ραχώνα.)
- Δήμος Σκύδρας: (Σκύδρα, Αρσένι, Άνυδρο, Καλλίπολη, Καλύβια, Καλή, Κρανέα, Λιποχώρι, Μάνδαλο, Μαυροβούνι, Πετραία, Προφήτης Ηλίας, Ριζό, Σεβαστιανά.)
Η επιφάνεια του Π.Ε. Πέλλας, στο μεγαλύτερο ποσοστό της (45,35%) χαρακτηρίζεται ως ορεινή, ενώ οι πεδινές και ημιορεινές εκτάσεις καταλαμβάνουν αντίστοιχα το 39,93% και το 14,72% της επιφάνειάς του.
Βουνά
- Βόρας 2.524 μ.
- Τζένα 2.182 μ.
- Πίνοβο 2.154 μ.
- Βέρμιο 2.027 μ.
- Πάικο 1.651 μ.
Πηγές
- Μεταλλικές πηγές Λουτρά Πόζαρ στο Λουτράκι Πέλλας, στον δήμο Αλμωπίας, με κατάλληλα διαμορφωμένες εγκαταστάσεις για φιλοξενία τουριστών. Τα νερά αναβλύζουν σε θερμοκρασία 37°C.
- Ιαματικές πηγές Λουτρά Λουτροχωρίου στο Λουτροχώρι Πέλλας, στον δήμο Σκύδρας, με θειούχα ύδατα, μοναδικά για τις θεραπευτικές του ιδιότητες, από τα πιο γνωστά στο πανελλήνιο. Τα νερά αναβλύζουν σε θερμοκρασία 24°C.
- Πηγές Αραβυσσού: 40 χιλιόμετρα ανατολικά της Έδεσσας (στην επαρχία Πέλλης).
Ποταμοί
- Λουδίας 60 χλμ
- Αλμωπαίος
- Εδεσσαίος 29 χλμ
- Σείριος 38 χλμ
Λίμνες
- Βεγορίτιδα έκταση 54,31 τ. χμ., βάθος 70 μ.
- Υδροβιότοπος Άγρα – Βρυττών – Νησίου 5,800 τ. χμ.
Λουτράκι (Πόζαρ) Αλμωπίας
Οι ιαματικές πηγές (Λουτροθεραπείας-Ποσιθεραπείας) βρίσκονται σε υψόμετρο 360-390 μ. και καταλαμβάνουν έκταση 75 στρεμμάτων. Απέχουν 12 χιλ. από την Αριδαία, την έδρα του Δήμου, 30 χλμ. από την Έδεσσα, πρωτεύουσα του Ν. Πέλλας και 100 χιλ. από τη Θεσσαλονίκη. Πέντε ιαματικές πηγές αναβλύζουν κατά μήκος της κοίτης του θερμοπόταμου, ο οποίος συνεχίζει τη ροή του στη λεκάνη της Αλμωπίας. Η περιοχή χαρακτηρίζεται ορεινή. Οι έντονες εναλλαγές υψωμάτων και κοιλωμάτων, η κίνηση του θερμού και ψυχρού νερού και η πυκνή βλάστηση δίνουν μια σπάνια εικόνα τοπίου, που χαρακτηρίζεται από δυναμική κίνηση και ομορφιά. Στο χώρο αυτό, με το υγιεινό κλίμα, ο επισκέπτης φροντίζει την προσωπική, σωματική και ψυχική του υγεία. Τα Λουτρά Λουτρακίου Πόζαρ είναι γνωστά από παλαιοτάτων χρόνων. Οι θρύλοι, αλλά και κάποια ευρήματα, μιλούν για χρήση των θεραπευτικών ιδιοτήτων των ιαματικών νερών τόσο την εποχή του Μ. Αλεξάνδρου όσο και τη Ρωμαϊκή και Βυζαντινή περίοδο, κατά την οποία γίνονται ευρύτερα γνωστά και αξιοποιούνται αρκετά ικανοποιητικά. Από το 1984 τα Λουτρά ανήκουν στην κοινότητα και από το 1990 διαχειρίζονται από την αμιγή Δημοτική Επιχείρηση “Λουτρά Λουτρακίου”.
Κοντά στα λουτρά βρίσκεται:
- Το φαράγγι των Λουτρών
- Λαογραφικό-παλαιοντολογικό Μουσείο
- Σπήλαια – σπηλαιολογικό πάρκο
- Μεικτό δάσος Προμάχων – Λυκοστόμου (Μαύρο δάσος)
- Οι παλαιοχριστιανικές βασιλικές εκκλησίες στην Αριδαία.
Το προσωπικό βίωμα
Το ταξίδι μου στο νομό Πέλλας, στην αρχαία πρωτεύουσα της μίας ελληνικής Μακεδονίας, με ορμητήριο την όμορφη πόλη της Θεσσαλονίκης, στις 27 Δεκεμβρίου του 2022 ήταν μια εμπειρία πλήρης συναισθημάτων. Περπατώντας στα μήτρια εδάφη με την δική μου πλέον οικογένεια και συναντώντας πρόσωπα και τόπους είτε οικείους είτε αμυδρά χαραγμένους στο οικογενειακό μου DNA, αισθάνθηκα να με πλημμυρίζουν συναισθήματα νοσταλγίας για μια ζωή πιο απλή, πιο φυσική, πιο κοντά στη φύση και στους ανθρώπους. Το ταξίδι περιέλαβε στάσεις στα Γιαννιτσά, στην Καρυώτισσα με το (ερειπωμένο πλέον) παντοπωλείο του πρόσφυγα Καππαδόκη παππού μου και στο Λουτράκι Αλμωπίας. Οι αγαπημένες θερμές πηγές του Πόζαρ και το αναζωογοννητικό μπάνιο με απότομες εναλλαγές θερμοκρασίας, το περπάτημα στο παρακείμενο δάσος και το ποτάμι σε ένα σκηνικό αργέγονου φυσικού τοπίου και το φιλόξενο τοπικό εστιατόριο με τα απολαυστικά εδέσματα αποτελούν για μένα στοιχεία μιας ιεροτελεστίας, η οποία αν και διήρκησε λίγες ώρες, μένει χαραγμένη στη μνήμη μου με ανεξίτηλο τρόπο. Το Λουτράκι Αλμωπίας αποτελεί για μένα έναν από τους ιδιαιτέρως αγαπημένους προορισμούς στην Ελλάδα και πάντα νιώθω μια ανεξήγητη έλξη να με ωθεί να το επισκεφθώ, ξανά και ξανά.
Κι όταν δεν μπορώ με φυσική παρουσία, ταξιδεύω στο ονειρικό αυτό μέρος νοερά και μερικές φορές με τη βοήθεια της ηλεκτρονικής τεχνολογίας.
Πηγή
https://www.wikiwand.com/el/%CE%9D%CE%BF%CE%BC%CF%8C%CF%82_%CE%A0%CE%AD%CE%BB%CE%BB%CE%B1%CF%82
